|
| |
Hamas (Arapça: حماس, Tam adı: حركة المقاومة الاسلامية; Harakat al-Muqawama al-Islamiya, İslami Direniş Hareketi), Filistin Ulusal Yönetimi'nde seçimle belirlenmiş Filistin Parlamentosu'nda çoğunluğu elinde tutan Filistinli paramiliter örgüt ve siyasi parti.
Kuruluşu ve gelişimi
1987'de Şeyh Ahmed Yasin, Abdülaziz el Rantisi ve Muhammed Taha tarafından İlk intifadanın başlangıcında Mısır'daki Müslüman Kardeşler örgütünün Filistin kanadı olarak kuruldu. İsrail'de yayınlanan haftalık Koteret Rashit dergisinin Ekim 1987 sayısında yayınlanan bir yazıya göre "1978'de Gazze'de kurulan İslam Üniversitesi de dahil olmak üzere İslami oluşumlar" Batı Şeria ve Gazze'nin sivil yönetimindeki "İsrail askeri otoritesi tarafından desteklenmiş ve teşvik görmüştür." "Bunlar (İslami oluşumlar ve Üniversite) yurtdışından para toplama yetkisine sahiptiler."
1988'deki siyasi programında, Hamas Filistin'in asla, Müslüman olmayanlar tarafından etrafı çevrilebilecek bir İslam ülkesi olamayacağını ifade etmekte ve Filistinli Müslümanlar için Filistin'in kontrolünü İsrail'den almak adına kutsal bir savaş vermenin dini bir görev olduğunu söylemekteydi. Bu tespit, 1988'de İsrail'in varolma hakkını tanıyan Filistin Kurtuluş Örgütü ile Hamas'ı çatışma noktasına getirdi.
1992 yılı sonunda Gazze'de 600 cami vardı. Hamas etkileme gücünü sendikalara, üniversitelere, çarşılara, meslek örgütlerine ve 2004'te başlayan yerel siyasi mücadelelere genişletmeden önce vaazlar ve hayır işleri ile kendine sempatizan topladı.
L'Humanité ise şunları yazıyordu: "İsrail istihbarat servisi Mossad (İsrail İstihbarat ve Özel Görevler Enstitüsü) sayesinde, İslamcıların işgal altındaki bölgelerde varlıklarını güçlendirmelerine izin verildi. Bu esnada, El Fetih (Harekat el-Tahrir el-Vatani el-Filistini, Filistin Ulusal Kurtuluş Hareketi) ve Filistin Solu en acımasız biçimde bastırıldı.
İsrail kararlı bir biçimde Yaser Arafat'ın liderliğindeki laik El Fetih hareketini zayıflatmak amacıyla Hamas'ın büyümesini desteklemiş ve cesaretlendirmiştir UPI'ye göre İsrail, Filistin Kurtuluş Örgütü'nü dengelemek için karşı bir unsur olarak 1970'lerin sonlarından itibaren başlayarak Hamas'ı desteklemiştir. O dönemde Hamas "dine ve toplumsal çalışmaya" odaklanmıştı. Saha çalışmaları yozlaşma ile mücadele, vakıf yönetimi ve toplumsal projeler düzenlemek üzerine yoğunlaşmıştı. 12 Ocak 2007 Pazartesi günü, İsrail Parlamentosu'nda Knesset'de yapılan Dış İlişkiler ve Savunma Komitesi toplantısında İsrail Başbakanı Ehud Olmert şunları söylüyordu:"Hamas'ı Netanyahu kurdu, hayat verdi, Ahmed Yasin'i serbest bıraktı ve ona gelişme şansı verdi."
Amaçları Örgütün kuruluş amacı 1948 öncesi İsrail, Batı Şeria ve Gazze Şeridi'ni kapsayan topraklarda Filistin İslam devletini kurmak. Hamas'a verilen finansal desteğin büyük çoğunluğu Suudi Arabistan'dan kaynaklanır.[7] ABD Dışişleri Bakanlığı'na göre örgüt yurtdışında yaşayan Filistinliler, İran hükümeti ve Arap ülkelerinden gelen yardımlarla finanse edilmektedir.[8]
6 Mayıs 2005 seçiminde El Fetih oyların yüzde 56'sını, Hamas ise yüzde 33'ünü aldı. Fetih 84 yerden 45'ini kazandı. Hamas 23 yerde seçimi kazandı. Bunlar arasında üç büyük şehir de vardı: Kalkilya, Refah ve Beyt Lahiya. 15 yerde bağımsızlar ya da diğer gruplar kazandı. Avrupalı gözlemcilerin 'adil ve demokratik' olarak nitelendirdiği seçimde 400 bin Filistinli oy kullandı. Katılım Gazze'de yüzde 80 Batı Şeria'da yüzde 70 oranında oldu. Hıristiyanların kalesi olan Beytüllahim'de 15 sandalyeli yerel meclisin Müslümanlara ayrılan 7 sandalyesinin 5'ini Hamas kazandı. 16 Aralık 2005'te yapılan Batı Şeria'daki yerel seçimlerde de Hamas önemli başarı elde etti. Dört büyük kentteki belediye seçiminin üçünü (Nablus, Cenin ve El Bireh'i) Hamas kazandı. Ramallah'ta ise bağımsızlar koalisyonu seçimi aldı. Toplamda Fetih'in oy oranı Hamas'tan fazla çıktı. Bu seçimde 148 bin seçmenin yüzde 75'i oy kullanmıştı
|
|
|
